Mụn đầu đen là gì?
Mụn đầu đen là những nốt mụn trứng cá nhỏ xuất hiện trên da do các nang lông bị tắc nghẽn. Những nốt mụn này được gọi là mụn đầu đen vì bề mặt trông sẫm màu hoặc đen. Mụn đầu đen là một loại mụn nhẹ thường hình thành trên mặt như mụn trên trán, mụn ở má, mụn cằm…. Tuy nhiên chúng cũng có thể xuất hiện trên các bộ phận cơ thể sau:
• vùng lưng: gọi là mụn lưng
• vùng ngực: gọi là mụn ngực
• vùng cổ: gọi là mụn cổ
• cánh tay: gọi là mụn cánh tay
• vùng vai: gọi là mụn vai
Theo Viện Da liễu Namira Hàn Quốc, mụn ảnh hưởng đến gần 50 triệu người Hàn Quốc, Nhật và Mỹ và là chứng rối loạn da phổ biến nhất ở những nước này.
Nguyên nhân gây ra mụn đầu đen?
Mụn đầu đen hình thành khi có sự tắc nghẽn ở các nang lông trên da của bạn. Mỗi nang chứa một sợi lông và một tuyến bã nhờn sản xuất dầu. Dầu này, được gọi là bã nhờn, giúp giữ cho làn da của bạn mềm mại. Tế bào da chết và dầu tích tụ ở lỗ mở nang da, tạo ra một vết sưng gọi là mụn trứng cá. Nếu da trên vết sưng vẫn đóng lại, vết sưng được gọi là mụn đầu trắng. Khi da trên vết sưng mở ra, tiếp xúc với không khí khiến nó có màu đen và hình thành mụn đầu đen.
Một số yếu tố có thể làm tăng khả năng phát triển mụn trứng cá và mụn đầu đen, bao gồm:
• tuyến bã nhờn sản sinh quá nhiều dầu
• sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn gây mụn Propionibacterium acnes trên da
• kích ứng các nang lông khi tế bào da chết không rụng thường xuyên
• trải qua những thay đổi nội tiết tố gây ra sự gia tăng bã nhờn trong thời kỳ dậy thì, kinh nguyệt hoặc khi đang dùng thuốc tránh thai
• dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như corticosteroid, lithium, hoặc androgen
Một số người tin rằng những gì bạn ăn hoặc uống có thể ảnh hưởng đến mụn trứng cá. Các sản phẩm từ sữa và thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu, chẳng hạn như carbohydrate, có thể góp phần gây ra mụn đầu đen, nhưng các nhà nghiên cứu không tin rằng có mối liên hệ chặt chẽ.
Triệu chứng của mụn đầu đen là gì?
Do có màu tối nên mụn đầu đen rất dễ phát hiện trên da. Chúng hơi nhô lên, mặc dù không đau vì không bị viêm như mụn nhọt. Mụn nhọt hình thành khi vi khuẩn xâm nhập gây tắc nghẽn ở nang lông, gây sưng đỏ và viêm nhiễm.
Đôi khi chúng ta có thể nhầm lẫn giữa mụn đầu đen và u nang tuyến bã do u nang tuyến bã cũng có một chấm đen nhỏ ở đâu. Tuy nhiên sự khác biệt giữa mụn đầu đen và u nang tuyến bã là khá lớn: u nang có kích thước lớn, nhân có chứa dịch mủ và có mùi hôi.
Điều trị mụn đầu đen như thế nào?
Có nhiều phương pháp trị mụn đầu đen khác nhau với các mức độ hiệu quả khác nhau tùy thuộc tình trạng mụn cũng như cơ địa da của mỗi người. Sau đây là một số cách trị mụn đầu đen phổ biến:
Phương pháp điều trị không kê đơn (OTC)
Nhiều loại sản phẩm trị mụn có sẵn tại các cửa hàng thuốc và tạp hóa hoặc online mà không cần đơn. Những loại sản phẩm này có sẵn ở dạng kem, gel và miếng đệm và được bôi trực tiếp lên da của bạn. Chúng thường có chứa các thành phần như axit salicylic, benzoyl peroxide và resorcinol. Những sản phẩm trị mụn này hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn, làm khô dầu thừa và buộc da loại bỏ các tế bào da chết.
Thuốc trị mụn kê đơn
Nếu điều trị OTC không cải thiện tình trạng mụn trứng cá của bạn, bác sĩ có thể đề nghị bạn sử dụng các loại thuốc trị mụn kê đơn mạnh hơn. Các loại thuốc có chứa vitamin A ngăn chặn sự hình thành trong các nang lông và thúc đẩy sự thay đổi nhanh chóng của các tế bào da. Những loại thuốc này được bôi trực tiếp lên da của bạn và có thể bao gồm tretinoin, tazarotene hoặc adapalene.
Bác sĩ cũng có thể kê một loại thuốc bôi khác có chứa benzoyl peroxide và thuốc kháng sinh. Nếu bạn có không chỉ mụn đầu đen mà còn có mụn mủ, mụn bọc hoặc mụn nang, loại thuốc này có thể đặc biệt hữu ích.
Lấy nhân mụn
Các bác sĩ da liễu hoặc các chuyên gia chăm sóc da được đào tạo đặc biệt sử dụng một dụng cụ đặc biệt để lấy nhân mụn. Sau khi chích một lỗ nhỏ vào nhân mụn, bác sĩ sẽ dùng đầu tròn của dụng cụ lấy nhân mụn ép mạnh xuống vùng xung quanh mụn để đẩy nhân mụn ở giữa bật ra ngoài.
Bạn cần lưu ý không tùy tiện nặn mụn tại nhà để tránh gây tổn thương cho da và nghiêm trọng hơn tình trạng mụn sẵn có.
Microdermabrasion
Trong quá trình mài da vi điểm, bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc da sử dụng một dụng cụ đặc biệt có bề mặt nhám để chà nhám các lớp trên cùng của da bạn hoặc một dụng cụ có đầu là những lưỡi dao rất nhỏ quay tít để cà loại bỏ lớp da sừng ở ngoài. Mài da vi điểm sẽ loại bỏ các tắc nghẽn gây ra mụn đầu đen.
Peel da hóa học
Peel da hóa học hay lột da hóa học cũng loại bỏ tắc nghẽn và loại bỏ các tế bào da chết góp phần gây ra mụn đầu đen. Trong quá trình lột, một dung dịch hóa chất mạnh sẽ được thoa lên da. Theo thời gian, các lớp trên cùng của da bong ra, để lộ lớp da mịn hơn bên dưới. Các loại lột nhẹ có sẵn không kê đơn, trong khi các loại lột mạnh hơn được thực hiện bởi bác sĩ da liễu hoặc các chuyên gia chăm sóc da khác.
Liệu pháp laser và ánh sáng
Liệu pháp laser và ánh sáng sử dụng các chùm ánh sáng cực nhỏ để kích thích tuyến bã nhờn giảm sản sinh dầu đồng thời tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Cả tia laser và chùm ánh sáng đều tiếp cận bên dưới bề mặt da để điều trị mụn đầu đen và mụn trứng cá mà không làm tổn thương các lớp trên cùng của da.
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên
Nếu tình trạng mụn nhẹ và bạn là người có thời gian, bạn có thể áp dụng các cách trị mụn tại nhà bằng các nguyên liệu tự nhiên như bột nghệ, bột trà xanh, lá tía tô…. Những phương pháp trị mụn này rất tiết kiệm chi phí và an toàn, tuy nhiên cần sự kiên trì, bởi vì chúng hiệu quả không nhanh và không được triệt để.
Làm thế nào để ngăn ngừa mụn đầu đen?
Ngoài các cách trị mụn nêu trên, bạn có thể ngăn ngừa mụn đầu đen mà không tốn nhiều tiền bằng cách thử một số biện pháp sau:
Rửa mặt đúng cách và thường xuyên
Rửa mặt đúng cách khi thức dậy và trước khi đi ngủ để loại bỏ dầu tích tụ trên da mặt. Tuy nhiên cần lưu ý là rửa mặt nhiều hơn hai lần mỗi ngày có thể gây kích ứng da và khiến tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ nhàng không làm da bạn mẩn đỏ hoặc kích ứng. Một số sản phẩm làm sạch mụn có thành phần kháng khuẩn tiêu diệt vi khuẩn P. acnes.
Bạn cũng nên cân nhắc gội đầu hàng ngày, đặc biệt nếu tóc nhiều dầu. Dầu tóc có thể góp phần làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Điều quan trọng là rửa mặt sau khi bạn ăn thức ăn nhiều dầu mỡ như bánh pizza, vì dầu từ những thực phẩm này có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông.
Sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm không chứa dầu
Bất kỳ sản phẩm mỹ phẩm nào có chứa dầu đều có thể gây ra mụn đầu đen mới. Chọn kem lót, kem chống nắng và trang điểm không chứa dầu hoặc không gây dị ứng để tránh làm cho vấn đề của bạn trở nên tồi tệ hơn.
Sử dụng sản phẩm tẩy tế bào chết phù hợp
Tẩy tế bào chết và mặt nạ loại bỏ tế bào da chết trên khuôn mặt của bạn và có thể giúp giảm mụn đầu đen. Tìm kiếm các sản phẩm không gây kích ứng da của bạn. Sản phẩm tẩy tế bào da chết tốt cho làn da dễ bị mụn là tẩy da chết hóa học với thành phần chính là BHA. Bạn nên tránh các sản phẩm tẩy tế bào chết vật lý vì chúng đòi hỏi sự cọ xát vật lý lên da — điều có thể khiến da kích ứng và hình thành mụn.
