Mụn bọc là gì?
Mụn bọc là một dạng mụn trứng cá sưng viêm nặng. Chúng gây ra nốt viêm lớn, sẩn và nốt sâu. Nốt phát triển rất lớn, thông thường có hình vòm, có mủ mùi hôi. Mụn bọc có thể gây ra áp xe nhiễm trùng nặng. Ngoài ra chúng cũng thường để lại sẹo mụn trên da sau khi lành.
Nguyên nhân gây mụn bọc
Nguyên nhân gây mụn ban đầu của mụn bọc thực ra vẫn là bít tắc lỗ chân lông. Sự dư thừa bã nhờn vì nguyên nhân nào đó, mà thường là mất cân bằng nội tiết, sẽ dẫn tới bít tắc lỗ chân lông. Tế bào da chết không bong kịp thời cũng gây bít tắc lỗ chân lông. Những yếu tố này sẽ dẫn đến hình thành mụn trứng cá thông thường.
Tình trạng mụn có thể từ từ trở nên tồi tệ hơn do chế độ chăm sóc da không tốt hoặc nặn mụn gây tổn thương và nhiễm trùng. Đôi khi nó xuất hiện khá đột ngột, rất lâu sau khi một trường hợp mụn thông thường trước đó đã được loại bỏ. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm hiểu được chính xác tại sao có người thì mụn tự khỏi nhưng có người thì mụn chuyển hóa thành mụn bọc, mụn mủ, thậm chí là mụn nang.
Có thể cơ thể đột nhiên trở nên quá mẫn cảm với vi khuẩn Propionibacteria acnes, loại vi khuẩn góp phần quan trọng trong việc phát triển mụn trứng cá và phản ứng quá mức, gây ra tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng và phát triển thành mụn bọc.
Mụn trứng cá bọc thường xuất hiện nhiều hơn ở nam giới, testosterone có thể là một yếu tố góp phần vào sự phát triển của nó. Đôi khi mụn bọc cũng được gọi là mụn nội tiết là vì thế.
Sử dụng steroid đồng hóa là một nguyên nhân gây mụn khá phổ biến. Loại mụn này gặp ở những người tập thể hình với tỷ lệ cao hơn so với người bình thường. Nếu bạn phát triển mụn trứng cá nghiêm trọng và sử dụng (hoặc đã sử dụng) steroid để tập thể hình, hãy cho bác sĩ biết. Thông tin quan trọng đó có thể giúp bác sĩ da liễu điều trị mụn hiệu quả.
Các tác nhân khác là khối u sản xuất androgen và thuốc điều trị tuyến giáp. Đối với phụ nữ, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có thể là nguyên nhân tiềm ẩn. Nó cũng xuất hiện thường xuyên hơn ở nam giới đã thực hiện các liệu pháp điều trị bằng testosterone và có thể xuất hiện sau khi ngừng điều trị.
Mụn bọc có thể do di truyền. Nếu bố mẹ anh chị em bạn có mụn bọc, bạn cũng có xác suất cao bị nếu không có chế độ chăm sóc da cẩn thận đúng cách.
Mụn bọc có liên quan đến viêm tuyến mồ hôi mủ và được thấy thường xuyên hơn ở những người mắc tình trạng da này.
Cách điều trị mụn bọc
Loại mụn này nên được điều trị bởi các chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ da liễu. Isotretinoin cho đến nay là cách trị mụn bọc phổ biến nhất và thường là phương pháp điều trị đầu tiên được kê đơn.
Thuốc trị mụn dạng kháng sinh uống là một lựa chọn cách trị mụn phổ biến khác. Chúng có thể được sử dụng sau khi ngừng dùng isotretinoin, hoặc thay thế cho isotretinoin nếu thuốc đó không tỏ ra không hiệu quả đối với mụn của bạn.
Các loại thuốc trị mụn tetracycline, minocycline và doxycycline thường được kê đơn. Đôi khi dùng dapsone đường uống nếu bạn không đạt được kết quả với thuốc kháng sinh nói trên.
Thuốc steroid đường uống như prednisone cũng có thể được kê đơn để giúp giảm viêm.
Nếu tình trạng mụn bọc không thuyên giảm với bất kể phương pháp điều trị nào được sử dụng, bước tiếp theo là cố gắng loại bỏ các nốt mụn nhiễm trùng. Nốt mụn có thể được hút ra khỏi da hoặc phẫu thuật cắt bỏ. Phương pháp áp lạnh có thể được sử dụng để làm đông các tổn thương. Bác sĩ da liễu của bạn cũng có thể tiêm triamcinolone vào các nốt sần để giúp thu nhỏ chúng và tạo điều kiện chữa lành nhanh hơn.
Điều quan trọng là phải điều trị sớm, vì loại mụn bọc này có thể lây lan nhanh chóng. Vì mụn bọc gây tổn thương nghiêm trọng đến cấu trúc của da, nên nó hầu như luôn để lại sẹo mụn hoặc thâm mụn. Kiểm soát sự viêm nhiễm sẽ được ưu tiên trước. Khi mụn được kiểm soát xong sẽ sang giai đoạn phục hồi và điều trị sẹo.
Nếu bạn không thích đến phòng khám da liễu, bạn có thể đến spa hoặc thẩm mỹ viện để xử lý mụn bọc. Ở spa và thẩm mỹ viện, các chuyên gia da liễu có thể lấy nhân mụn chuẩn y khoa cho bạn giúp bạn đỡ khó chịu.
Nếu mụn bọc của bạn chưa thực sự chín, họ có thể cho bạn một loại tinh chất trị mụn nào đó về nhà thoa lên để giúp chúng nhanh chính hoặc tiêu mụn nhanh chóng. Những tinh chất mụn này thường là chiết xuất của những loại thảo dược có khả năng kháng viêm diệt khuẩn như nghệ, mật ong, diệp hạ châu, diếp cá, tía tô…. Kết hợp một số thành phần trị mụn như retinol, axit salicylic, azelaic axit, benzoyl peroxide.
Tiếp theo, một số liệu pháp trị mụn spa có thể được đưa ra cho bạn như liệu pháp ánh sáng và laser diệt khuẩn trị mụn, vi kim hoặc phi kim trị mụn, hoặc vi kim trị mụn. Những liệu pháp này sẽ giúp đẩy nhân mụn lên bề mặt, đào thải lớp da sừng bên trên, từ đó giúp xử lý mụn trứng cá hiệu quả.
Vì mụn bọc nằm sâu dưới da, những liệu pháp bôi và bề mặt sẽ ít hiệu quả, nên đôi khi bạn sẽ được các spa thẩm mỹ viện cho uống thêm trà trị mụn để đẩy nhanh quá trình điều trị. Trà trị mụn Namira là một trong những sản phẩm thực phẩm chức năng dạng uống được nhiều thẩm mỹ viện Hàn Quốc áp dụng trong liệu trình trị mụn bọc của mình.
Lưu ý về trị mụn bọc
Đừng chỉ vì mụn trứng cá của bạn có dấu hiệu viêm nặng lên, không có nghĩa là bạn bị mụn bọc. Vì chúng cũng không phải lúc nào cũng trở thành mụn bọc, vì vậy không nên lo lắng quá nha.
Tuy nhiên điều quan trọng là bạn cần điều chỉnh ngay chế độ chăm sóc da, chế độ ăn uống sinh hoạt theo hướng lành mạnh để xem tình trạng mụn có cải thiện hay không.
Chăm sóc da đúng cách phải là giữ vệ sinh da sạch sẽ, rửa mặt đúng cách mỗi ngày hai lần bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ. Tẩy da chết đều đặn. Không thức khuya, tập thể thao đều đặn, không ăn đồ ăn cay nóng, nhiều đường sữa và dầu mỡ.
Bạn tuyệt đối không được nặn mụn, vì mụn bọc không thể nặn được ra đâu nhé. Việc nặn mụn chỉ khiến chúng thêm tổn thương mà thôi. Nếu mụn bọc của bạn có dấu hiệu nghiêm trọng lên bạn cần tìm đến sự hỗ trợ điều trị của các chuyên gia.
Tất cả các dạng mụn nặng như mụn bọc đều nên được điều trị bởi chuyên gia da liễu ở spa, thẩm mỹ viện hoặc bác sĩ da liễu. Vì vậy nếu bạn bị mụn nặng, hãy đến ngay thẩm mỹ viện hay spa hoặc phòng khám da liễu để được tư vấn cách trị mụn phù hợp và kịp thời. Chuyên gia hoặc bác sĩ da liễu sẽ chẩn đoán chính xác vấn đề về da của bạn và quan trọng nhất là đưa ra cách trị mụn tốt nhất và ít biến chứng nhất.
